Το κύρος της συναισθηματικής νοημοσύνης..

Η συναισθηματική νοημοσύνη αποτέλεσε για χρόνια το "προπύργιο" της υπεροχής του Παναθηναϊκού απέναντι στον Ολυμπιακό και το Hoopfellas αναρωτιέται εάν αυτό το αποφασιστικής -στις αναμετρήσεις των δύο "αιωνίων"- σημασίας όπλο άλλαξε πλέον χέρια..

Και όμως.. Οι εικόνες από τις τελευταίες αναμετρήσεις των δύο αντιπάλων μας οδηγούν ότι το μεγάλο όπλο της συναισθηματικής νοημοσύνης που συνόδευε σε αυτές τις αναμετρήσεις τον Παναθηναϊκό στα χρόνια του Ομπράντοβιτς και του Διαμαντίδη, αρχίζει σιγά σιγά να αλλάζει χέρια. Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα που μένει να απαντηθεί δεδομένου του ότι ο Ολυμπιακός μοιάζει πλέον πιο έτοιμος, πιο σίγουρος και πιο ικανός να διαχειριστεί οριακές καταστάσεις σε στην έδρα που αποτελούσε τον μόνιμο εφιάλτη του. Είδε, μετά από πολλά χρόνια, τον φόβο του κατάματα και φαίνεται ότι τον νίκησε. Το μυστικό κλειδί της “συναισθηματικής νοημοσύνης” κατηφορίζει προς τα νότια. Χρειάζεται δρόμος ακόμα μιας και ο Ολυμπιακός δεν έχει παγιώσει το status απέναντι στους πράσινους (με τον εμφατικό τρόπο που το έκαναν για χρόνια αυτοί) όμως το πλεονέκτημα που δίνει η παρουσία του Βασίλη Σπανούλη και του Γιώργου Πρίντεζη στη διαχείριση κλειστών παιχνιδιών μοιάζει αποφασιστικό απέναντι σε κάθε αντίπαλο. Ο δρόμος είναι μακρύς πάντως. Ο Παναθηναϊκός έκανε μεγάλη προσπάθεια στο ντέρμπι απέναντι σε όλες τις αντιξοότητες (αυτές που ευθύνεται και τις άλλες που δεν ευθύνεται..) και το μυαλό του Τσάβι Πασκουάλ (το νέο, δυνατό πράσινο χαρτί) μπορεί να ανατρέψει τη κατάσταση. Μην αμφιβάλλετε για αυτό.. Η ημέρα που ξημερώνει στη κόντρα των δύο “αιωνίων” είναι πολύ ενδιαφέρουσα..

Set Play Offense vs Motion: Πεφωτισμένη Δεσποτεία ή απόλυτη Δημοκρατία;

Πηγαίνοντας πιο βαθιά σε αυτό που λέγεται επιθετική φιλοσοφία στο μπάσκετ βρισκόμαστε σε θέση σχεδόν πάντα να διακρίνουμε μια λεπτή νοητή γραμμή μεταξύ των κόουτς που αρέσκονται στα “sets” και άλλων που πρεσβεύουν επίθεση κίνησης όντας προσκείμενοι στη δεξαμενή της Motion επίθεσης και των κοντινών συγγενών ή παραγώγων της. Στην Ευρώπη οι ομάδες χρησιμοποιούν κυρίως Set Play Offense ενώ οι (δυσκολότερες στο να διδαχθούν) Motion επιθέσεις είναι πιο φημισμένες στην Αμερική. Όταν μιλάμε για “sets”, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το βασικό πλεονέκτημα αυτής της κατεύθυνσης στην επίθεση είναι το οτι δίνει στον προπονητή την ευχέρεια να παρουσιάσει μια πιο πειθαρχημένη, περισσότερο ελεγχόμενη επίθεση όπου ο ίδιος θα μπορεί να ελέγξει (μέσα από αυτήν) το ποιος συγκεκριμένος παίχτης θα παίρνει τη μπάλα κάθε φορά αλλά και τη ποσότητα των εκτελέσεων κάθε αθλητή δηλαδή το μοίρασμα των σουτ. Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος (όπως οι περισσότεροι Έλληνες προπονητές) τοποθετείται σε αυτή την κατηγορία, γεγονός μάλλον φυσικό καθώς πέρα από το δικό του υπόβαθρο θα πρέπει να κρατήσουμε ότι έχει ένα σύνολο που διατηρεί στις τάξεις του παίχτες όπως ο Σπανούλης και ο Πρίντεζης, οι οποίοι ανεξάρτητα από τον αντίπαλο θα πάρουν το μεγαλύτερο κομμάτι στην επιθετική πίτα.

Στην Ισπανία έχουμε δει παλαιότερα Motion επιθέσεις οι οποίες δεν καλύπτουν αποκλειστικά όλο το επιθετικό playbook ενός κόουτς αλλά μέρος αυτού. Ο Πασκουάλ -αν και τοποθετείται και αυτός στη πρώτη κατηγορία- είναι πιο ευέλικτος καθώς έχουμε δει πατενταρισμένες “επιθέσεις κίνησης” οι οποίες είναι πολύ πιο διαδραστικές από τη Set play Offense μιας και απαιτούν από όλους τους παίχτες να κάνουν screening & cutting διαβάζοντας κάθε φορά και προσαρμόζοντας την επόμενη κίνηση βάσει των δρώμενων στην αντίπαλη άμυνα. Τέτοιες επιθέσεις είναι πιο “δημοκρατικές” αν θέλετε με την έννοια ότι παράγουν από μόνες τους καταστάσεις μέσα από τη κίνηση για τους παίχτες σε αντίθεση με τις πιο ρομποτικές Set play οι οποίες απονέμουν ρόλους και συγκεκριμένες αρμοδιότητες στο κάθε αθλητή. Το θετικό και με αφορμή το ντέρμπι του ΟΑΚΑ είναι ότι και οι δύο ομάδες μας δε παίζουν Sets με τον κλασσικό τρόπο αλλά πατούν σε αυτό το “διαδραστικό” κομμάτι προσπαθώντας να διαβάσουν και να προσαρμοστούν κάθε φορά. Η συμπεριφορά Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού για παράδειγμα στις καταστάσεις Horns δεν είναι τόσο τυποποιημένη ενώ η παρουσία πολύ ικανών στο κομμάτι της δημιουργίας guards όπως ο Σπανούλης ή ο Καλάθης έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτό. Μάλιστα από τον Πασκουάλ στο δεύτερο μισό της σεζόν δε σας κρύβω ότι περιμένω να δω κάτι ακόμα πιο σύνθετο με περισσότερες screening & cutting δράσεις που πιθανόν να δώσει στην ομάδα κάποια ώθηση τις στιγμές που λείπει ο floor general-Καλάθης από το παρκέ..

Στη πραγματικότητα μια σωστά κατασκευασμένη επίθεση είναι αυτή η οποία μπορεί να παράγει μια εκτέλεση υπό καλές προϋποθέσεις από έναν παίχτη σε σημείο του γηπέδου όπου ο παίχτης είναι ικανός να τελειώσει με επιτυχία. Η επιλογή για την επιθετική σου κατεύθυνση γίνεται κάθε φορά με βάση το υλικό και τις δεξιότητες του. Όπως πρέπει και ο κόουτς να μπορεί να αναγνώσει το εύρος των δεξιοτήτων του αθλητή και πέρα από το δικό του πλαίσιο επίθεσης. Στο ευρωπαϊκό μπάσκετ κυριαρχεί αυτό που λέμε Πεφωτισμένη Δεσποτεία. Επιθέσεις με “μονάρχες” οι οποίοι σέβονται τις δημοκρατικές αξίες και έχουν εκχωρήσει δικαιώματα (αλλά ποτέ στη πραγματικότητα τη σκυτάλη) στους γύρω τους..

Στο ΟΑΚΑ..

Ο Ολυμπιακός είχε νομίζω από την αρχή ένα συγκριτικό πλεονέκτημα μπαίνοντας στο παρκέ για το ματς του ΟΑΚΑ. Είχε απόλυτη γνώση αυτού και σχεδίασε το πλάνο του πάνω στην υπεροχή που του εξασφάλιζε το βάθος του και η αθλητική υπεροχή του απέναντι σε έναν Παναθηναϊκό που θα παρατασσόταν χωρίς τους αδιαμφισβήτητα δύο καλύτερους αθλητές του στο παρκέ. Φάνηκε σε όλες τις δράσεις των ερυθρολεύκων αυτή η κατεύθυνση στη τακτική τους. Με Pin Down και Dribble Hand Off έσπασαν την αρχική πίεση του αντιπάλου στη περιφέρεια. Είδαμε ακόμα και 5-out επίθεση ώστε να ανοίξει πλήρως η άμυνα του Παναθηναϊκού, να “μακρύνει” το γήπεδο και να πολλαπλασιαστούν οι διαθέσιμοι χώροι στην επίθεση των φιλοξενουμένων ώστε να κεφαλαιοποιηθεί το πλεονέκτημα της ταχύτητας, της φρεσκάδας και του athleticism απέναντι σε σχήματα που περιελάμβαναν τον Φώτση ή τον Μπουρούση.

Η αλήθεια είναι ότι παρά τη σπουδαία βραδιά του Σπανούλη και το εντυπωσιακό νούμερο των έξι μόνο ομαδικών λαθών σε μια έδρα που “κόχλαζε", ο Ολυμπιακός δεν κυριάρχησε όπως ίσως του υπαγόρευε το πλεονέκτημα και η αριθμητική υπεροχή του. Η εκτίμηση ότι οι ερυθρόλευκοι σταδιακά και όσο περνάει ο χρόνος θα ανοίξουν τη ψαλίδα με το πλεόνασμα φυσικών δυνάμεων καταρρίφθηκε από τη μαχητικότητα του Παναθηναϊκού ο οποίος κατάφερε με υπερπροσπάθεια και τη δύναμη της θέλησης να κερδίσει σιγά σιγά προσωπικές μάχες γεγονός το οποίο είχε αντίκτυπο στο συνολικό πεδίο. Για παράδειγμα θα σας παρότρυνα να παρακολουθήσετε τον τρόπο με τον οποίον το physical παιχνίδι των πρασίνων χαλάει τις αποστάσεις στην επίθεση του Ολυμπιακού. Αυτή η κατάσταση αποτέλεσε ένα είδους σοκ για τους ερυθρόλευκους με την έννοια ότι δεν ήταν ακριβώς μια φυσική εξέλιξη των πραγμάτων με βάση το πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί στα πρώτα 20 λεπτά όμως ουσιαστικά πρεσβεύει και το μεγάλο κέρδος της νίκης τους αυτής σε μια οριακή κατάσταση στην έδρα του μεγάλου αντιπάλου. Η προίκα τώρα είναι μεγαλύτερη γιατί ενισχύει τη διαχειριστική ικανότητα του Ολυμπιακού σε πολύ κλειστά ματς, ειδικά στη συγκεκριμένη έδρα..

Ο Παναθηναϊκός έπαιξε ένα ματς με όλες τις αντιπροσωπευτικές αδυναμίες και τα πλεονεκτήματα και εκτιμώ ότι στο τέλος της ημέρας αφήνει περισσότερη ελπίδα παρά χώρο για γκρίνια στις τάξεις του οργανισμού. Στο δεύτερο ημίχρονο έγινε μεγάλη προσπάθεια και ο αντίπαλος ένιωσε την αντίδραση των γηπεδούχων στο πετσί του. Με λίγη τύχη ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να είχε πάρει ένα παιχνίδι το οποίο δε κατάφερε να τελειώσει όταν βρέθηκε με το μομέντουμ στη πλευρά του, ακριβώς στη τελική ευθεία του παιχνιδιού. Σίγουρα απέτυχε να σημαδέψει τον Σπανούλη στην ερυθρόλευκη άμυνα (τα σχήματα που φέρει η παρουσία του Τζέημς θα βοηθήσουν την επόμενη φορά) και αυτό το χρεώθηκε με το performance του Λαρισαίου γκαρντ στην επίθεση, το οποίο στο τέλος καθόρισε σε σημαντικό βαθμό τον νικητή. Αυτή η προσέγγιση πρέπει να αλλάξει όμως ομολογουμένως τα όπλα ήταν μετρημένα..

Η ομάδα έχει αυτή τη στιγμή σημαντικά προβλήματα που ζητούν άμεση επίλυση ξεκινώντας από τον αντικαταστάτη του Γκιστ ενώ την ίδια ώρα περιμένει την επιστροφή του Τζέιμς ώστε να επαναξιολογηθεί η κατάσταση στο Backcourt κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου και μαζί η συμπεριφορά της ομάδας με τον Αμερικανό αλλά χωρίς τον Καλάθη στο παρκέ. Τη γνώμη μου τη ξέρετε από το καλοκαίρι. Οι πράσινοι χρειάζονται γκαρντ με playmaking ανεξάρτητα από τη παρουσία και τον τραυματισμό του Τζέιμς. Έχουν την ευκαιρία για κάτι καλό φέτος. Θα πρέπει να πάνε πάνοπλοι, τουλάχιστον στη τελική ευθεία της σεζόν. Ο Παναθηναϊκός αυτή τη στιγμή αφήνει σκόπιμα τον χρόνο να τρέξει στο θέμα του γκαρντ μέχρι το δεύτερο μισό της σεζόν οπότε μη περιμένετε κάτι εάν κυλήσουν τα πράγματα με την ίδια ροή. Το βασικό για το “τριφύλλι” αυτή τη στιγμή είναι ότι έχει βρει τον καλό προπονητή και χρειάζεται να δουλέψει μαζί του. Με τη κατάλληλη διαχείριση των προβλημάτων που έχουν προκύψει αποδυναμώνοντας το ρόστερ της ομάδας το μέλλον μπορεί να είναι ευοίωνο. Το ρόστερ χρειάζεται μια-δύο προσθετικές κινήσεις ώστε ο κάθε παίχτης να παίζει πάνω στον ρόλο και τις δεξιότητες του και να μου του ζητούνται πράγματα τα οποία είναι στη πραγματικότητα πέραν των ικανοτήτων του (όπως ο πολύ καλός προχθές Φώτσης). Όχι αλλαγές σε επίπεδο προσώπων και άλλα τέτοια αστεία που διαβάζουμε. Υπομονή.

Και οι δύο κόουτς στηρίχτηκαν σε 2-3 High Ball Screen καταστάσεις, περισσότερο δε ο Ολυμπιακός για τον οποίο το συγκεκριμένο πλαίσιο επίθεσης έχει συνδεθεί πλέον με τα λεπτά στα οποία ο Σπανούλης δε βρίσκεται στο παρκέ. Βλέπω μια ευελιξία στον τρόπο που αναπτύσσεται και εκτελείται το συγκεκριμένο format από τους ερυθρόλευκους και αυτό μου αρέσει. Στο ΟΑΚΑ και με τα αργά πόδια των Φώτση και Μπουρούση να έχουν γίνει ..ταπετσαρία στα αποδυτήρια του Ολυμπιακού, ο Γιάννης Σφαιρόπουλος πήρε το καλύτερο από αυτήν την επίθεση με τον Σπανούλη στο παρκέ. Πέραν της ευστοχίας του, ο αρχηγός των ερυθρολεύκων μετέτρεψε το ματς σε ένα σεμινάριο τιμωρίας της αδυναμίας του αντιπάλου καθώς ειδικά στη δεύτερη περίοδο δεν άφηνε ανεκμετάλλευτο εκατοστό μετά το pick και τιμωρούσε τη πρόθεση (της άμυνας) πριν καν την έκφραση εκτελώντας αυτοματοποιημένα και παράλληλα υποδεικνύοντας αλλαγή φιλοσοφίας στον αντίπαλο πάγκου. Ενώ με τους Χάκετ (στο “1” main ball handler) και Λοτζέσκι ο Ολυμπιακός έτρεχε κανονικά αυτές τις καταστάσεις (με τον Βέλγοαμερικανό να ανεβαίνει ψηλά στον άξονα από τη τελική πέρνωντας το down screen του “5”), με τον Σπανούλη η προσέγγιση άλλαζε και ο γκαρντ της τελικής γραμμής (Γκριν) λειτουργούσε κυρίως ως screener με τη μπάλα να μην αλλάζει χέρια. Στη τέταρτη περίοδο δε, ο Σφαιρόπουλος (πάλι σε 2-3 High Ball Screen επίθεση) μετατόπισε τον Λοτζέσκι από τον άξονα στη γωνία και μαζί του τη πορεία του δεύτερου σκριν δίνοντας επιλογή για curling, άμεση εκτέλεση ή side pick. Ο τεχνικός των πρωταθλητών Ελλάδας πήρε σπουδαίο παιχνίδι από τον Χάκετ (και μόνο το ότι σου δίνει τη δυνατότητα να μαρκάρεις το “5” του αντιπάλου στο χαμηλό post χωρίς βοήθεια λέει πολλά, πολύ δυνατός στις προσωπικές μονομαχίες) και τον σταθερά καλό Birch. Στο τέλος, με το ματς να πηγαίνει όπως αναμενόταν στο ένας εναντίον ενός ο προπονητής του Ολυμπιακού ρίσκαρε βγάζωντας τη ναυαρχίδα της αμυντικής του τακτικής (Birch) και επιλέγοντας επίθεση με τους Σπανούλη-Πρίντεζη (στο “5”) και τρεις παίχτες γύρω τους που μπορούν να σουτάρουν. Όσο για την απόφαση του να κάνει φάουλ στον Καλάθη.. Είναι μέρος της συναισθηματικής νοημοσύνης και του κλίματος που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στις μάχες των “αιωνίων”. Ο Σφαιρόπουλος είχε τον Σπανούλη “ζεστό” στη πεντάδα και μαζί του αρκετό δηλητήριο για να ρισκάρει ακόμα και δύο εύστοχες βολές του αντιπάλου. Δύο φορές θριαμβευτικά στους πρόσφατους τελικούς ο Ολυμπιακός κατάφερε και έφυγε όρθιος από το συγκεκριμένο γήπεδο σκοράροντας με αυτόν τον παίχτη σε ανάλογες καταστάσεις. Υπήρχε υπόβαθρο το οποίο τον ώθησε λοιπόν σε μια τέτοια απόφαση.Αμφιβάλλω εάν η ιστορία στους περυσινούς πολύ πρόσφατους (μιας και τώρα έχει αρχίσει η νέα σεζόν) τελικούς είχε γραφτεί διαφορετικά θα έπαιρνε την ίδια απόφαση. Σε περίπτωση μάλιστα αποτυχίας θα είχε λιγότερους κατήγορους. Η ιστορία του δίνει το δικαίωμα να πιστεύει πως έπραττε σωστά..

Ο Πασκουάλ με τη σειρά του είχε να διαχειριστεί μια ακόμα πολύ σημαντική απουσία όπως αυτή του Γκιστ η οποία επιδρούσε σε πολλούς τομείς στο παιχνίδι της ομάδας και στις δύο πλευρές του παρκέ. Παρουσίασε 2-2-1 στηριζόμενος στην ικανότητα του screener Φώτση να σουτάρει από μέση /μακρινή απόσταση (μειώνοντας τις βοήθειες στην αντίπαλη άμυνα), 2-1-2 με Side post για τον Μπουρούση με τον Νίκολς (δε βοήθησε, κακή βραδιά) screener μακριά από τη μπάλα για τους ικανούς cutters του backcourt (Παππά, Καλάθη) και τον Ρίβερς στη Weak side. Eπίσης είδαμε το λεγόμενο Floppy (photo) για τον Αμερικανό sniper όταν στο “1” βρισκόταν ο Παππάς αλλά κυρίως μια διάθεση να ανοίξει με κάθε τρόπο (κυρίως μέσα από Advanced Horns δράσεις οι οποίες θα λειτουργήσουν ακόμα καλύτερα όσο περνάει ο χρόνος) τον άξονα για τον εξαιρετικό Καλάθη.

Ο 27χρονος PG ήταν εξαιρετικός δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα στην αντίπαλη άμυνα. Με την οξυδέρκεια και την επιθετικότητα του κατάφερε να δημιουργεί ρήγματα, να αιφνιδιάζει παρατεταγμένες άμυνες ή ακόμα και να σκοράρει μπροστά στο φόβητρο Birch στον άξονα. Στην αντίστοιχη 2-3 High Ball Screen επίθεση του Παναθηναϊκού ο Πασκουάλ προσπάθησε με τη βοήθεια του screener-guard της τελικής γραμμής να τον οδηγήσει μέχρι το καλάθι αν και ο Μάντζαρης διαχειρίστηκε πολύ καλά τους κραδασμούς που επιφέρουν τα διαδοχικά σκριν στον άξονα. Συνολικά στο πρώτο ημίχρονο και ειδικά στο κακό διάστημα των γηπεδούχων οι αποστάσεις τους δεν ήταν ιδιαίτερα καλές (o Ρίβερς έβγαινε από staggered στο ένα μέτρο απόσταση από τον πασέρ δυναμώνοντας την άμυνα). Στη τέταρτη περίοδο είδαμε Pin down για τον Ρίβερς και trapping στον Σπανούλη, τον πιο ικανό 1on 1 πράσινο (Παππάς) να βγαίνει στο πάλκο, μια μεγάλη προσπάθεια συνολικά αλλά λάθη στο τελείωμα (κούραση Φώτση-Καλάθη). Κατά τη γνώμη μου ο Φελντέιν (ο οποίος απορροφάται πολύ καλά στο playbook του Πασκουάλ αλλά αυτό δεν έχει σχέση με το σχόλιο) επίσης έκανε μπαμ ότι δεν είχε το ψυχολογικό status για να βρίσκεται στο παρκέ στο τέλος του ματς. Ο Παναθηναϊκός ακούμπησε μια μεγάλη νίκη, έβγαλε intangibles αλλά δε τα κατάφερε στη διαχείριση των λεπτομερειών με τη κούραση από τις διαμορφωμένες συνθήκες να παίζει νομίζω σημαντικό ρόλο..

Υ.Γ: O Πάμπλο Πριγκιόνι επιστρέφει στην Ευρώπη με την οικογένεια του μιας και τα παιδιά του πρέπει να πάνε σχολείο στο δεύτερο εξάμηνο. Θα εγκατασταθεί στην Ισπανία. Ο ίδιος δήλωσε ότι θέλει να παίξει μόνο για την Baskonia (“γιατί το συναίσθημα του να παίζεις στην Ισπανία και όχι στη Βιτόρια το έζησα και δεν είναι ωραίο”) εντός συνόρων αλλιώς σε κάποια άλλη ομάδα της Ευρώπης. Το 39 που αναφέρεται στην ηλικία του είναι ψέμματα και ο τύπος “ψεύτης”.. Μιλάμε για ένα πραγματικό θαύμα της φύσεως, ο πιο σκληρός (και ένας από τους πιο καλοπροπονημένους) σωματικά παίχτης που γνώρισε ιστορικά η Ευρωλίγκα. Πήγε στο ΝΒΑ στα 35 του και κανείς δε πίστευε πόσο έτοιμος σε φυσικό επίπεδο ήταν όπως βέβαια κανένας δε πίστευε στα μάτια του βλέποντας τον να σηκώνει απίστευτα νούμερα κιλών στον πάγκο όταν γυμναζόταν στη Βιτόρια, τα περισσότερα από κάθε παίχτη των Βάσκων..

Υ.Γ1: Πάει η 35αρα σύννεφο.. Στη Βιτόρια ο Ζοτς, στο clasico ο Γιώργος Μπαρτζώκας. Μακριά από εμάς. Γιατί νομίζω είναι πάνω από την δική μας “συναισθηματική νοημοσύνη” η διαχείριση μιας τέτοιας συντριβής..